Witam na stronach wiki poświęconej okresowi międzywojennemu – i czasom, z których wyrośli, czy też na dziejach których się wychowali Ci, którym w tym okresie wypadło działać. Nie ukrywam też, że jest to okres mi najbliższy, choć urodziłem się nieco później; nie tak późno jednak, żeby nie poznać osobiście osoby, które w tych czasach żyły i jakąś – niewielką – rolę w nich odgrywały.

Dalekim i teoretycznym wręcz celem tego projektu jest stworzenie jakby „Handbuchu” w znaczeniu XIX-wecznej niemieckiej praktyki – miejsca, gdzie szybko znaleźć i skonsultować można dane potrzebne w badawczej pracy historyka. Oczywiście, zdaję sobie sprawę, że jest to zadanie absolutnie przerastające siły jednej osoby, dlatego na razie ograniczyłem swoje działania do stworzenia pewnego, dosyć określonego fragmentu, posiadającego pewną już użyteczność i stanowiącego zarówno podstawę do moich dalszych działań, jak i zachętę do współpracy, czy kontynuacji, dla innych.

Dlatego też prezentuję obecnie bibliografię publikacji głównie z lat 1956-1977, która będzie dalej rozwijana chronologicznie tak „do tyłu”, jak i „do przodu”, sygnalizując tylko inne działy, jakie w przyszłości powinny znaleźć się w tej wiki (np. chronologia, słownik geograficzny) przez pojedyncze, mające eksperymentalny charakter, hasła.

O Bibliografii

(w stanie obecnym – raczej „Materiałach do Bibliografii”)
Bibliografia liczy obecnie około ośmiu tysięcy opisów (nie licząc recenzji i polemik) i posiada układ systematyczno-rzeczowy. Podzielając pogląd, wyrażony w przedmowie do wydanego jeszcze przed wojną przez Halinę Bachulską, Marcelego Handelsmana i Ryszarda Przelaskowskiego początkowego zeszytu Bibliografii historii polskiej 1815—1914¹, zrezygnowałem z podziału na źródła i opracowania, jako dla wieku XX jeszcze bardziej nieostrego, niż dla wieku XX.
Założeniem ukladu jest tworzenie możliwie szczegółowego podziału, któremu odpowiadają poszczególne strony, dzielone jeszcze na rozdzialiki i podrozdzialiki (które z napływem materiału mogą stać się samodzielnymi stronami). Podział ten zależy od tematyki i jakości materiału, co - jak powszechnie wiadomo - zmieniało się czasem w sposób diametralny w rezultacie wpływu bieżącej polityki. Dlatego też czasem może stawać się on niekonsekwentny, i w wielu działach wymagać będzie niejednokrotnej melioracji. System odsyłaczy, szczególnie do poszczególnych pozycji bibliograficznych, jest jeszcze na wstępnym etapie rozwoju.

Wykorzystywany materiał to:

1. „Urzędowy Wykaz Druków” i „Przewodnik Bibliograficzny”
2. „Bibliografia Zawartości Czasopism”, bibliografie zawartości poszczególnych tytułów czasopism (np. „Kultury” paryskiej, „Bellony”)
3. „Bibliografia Historii Polskiej”;
3. „Komunikat Bibliograficzny Centralnej Biblioteki Wojskowej”
4. Inne bibliografie tematyczne i regionalne
5. Katalogi bibliotek polskich i obcych – tradycyjne i elektroniczne
6. Bibliografie załącznikowe
7. Opis z autopsji i semi-autopsji (na podstawie faksymilowych kopii cyfrowych).
Zgodnie z zasadami sporządzania bibliografii dziedzinowych – opisy opierają się zasadniczo na informacjach przejętych z innych źródeł bibliograficznych, a o wiele rzadziej – na autopsji.

Format opisu

Jak to zazwyczaj bywa w wypadku korzystania z dużej ilości źródeł bibliograficznych – nie jest w pełni ujednolicony; dalekosiężnym celem jest dostosowanie go dla wszystkich opisów do stosowanego w „Bibliografii Historii Polskiej”. Tym niemniej jednak uważam, że ważniejsze jest samo zamieszczenie informacji, niż jej kształt formalny.
Pozycje, których przydział rzeczowy na podstawie posiadanych danych jest wątpliwy, a do których nie udało się dotrzeć, oznaczone są symbolem: � .
Zastosowane wyróżnianie in minus i in plus za pomocą wielkości czcionki może być dyskusyjne – chodzi tu przede wszystkim o wyróżnienie publikacji zawierających największą ilość danych lub ważnych z innego powodu (wywołana dyskusja, świadectwo jednego z głównych aktorów wydarzeń, nowe spojrzenie metodologiczne) i nie musi się łączyć ani z aktualnością wyników badań, ani z prawdziwością zawartych w publikacji ocen. Argumentem może być nawet szerokość kwerendy archiwalnej, śladami której może pójść współczesny historyk.
Mniejszą czcionkę zastosowano do publikacji przyczynkarskich, rocznicowych, czy też takich, które przedstawiają wartość obecnie tylko dla historii historiografii lub polityki historycznej.

Zakres i zasięg

Zakresem bibliografii jest historia Polski na tle Europy i świata okresu międzywojennego z włączeniem – w wyborze zależnym od związku z tym okresem – publikacji dotyczących okresów wcześniejszych, przede wszystkim od powstania nowoczesnych polskich partii politycznych, czyli przełomu lat 80. i 90. XIX w., ale też informacji sięgających głębiej w przeszłość. Wynika to często ze specyficznych okoliczności: np. dzieje wojen napoleońskich winny być uwzględnione, gdyż stanowiły wzór i przedmiot studiów dla polskich wyższych dowódców², z Józefem Piłsudskim na czele. Z kolei historia prawa zaborczego wiąże się genetycznie z prawem II Rzeczypospolitej, w której to prawo było stosowane nadal – często przez cały okres jej trwania.
Ogólna zasada brzmi: w razie wątpliwości – lepiej uwzględnić! Na usunięcie zawsze będzie pora!
Zasięg terytorialny bibliografii jest nieograniczony w granicach zakresu.
Zasięg chronologiczny bibliografii jest wyznaczony z jednej strony przez zakres, z drugiej strony – teoretycznie – przez szybkość napływu informacji o nowych publikacjach, faktycznie – przez postęp wprowadzania opisów bibliograficznych, który ma charakter zasadniczo chronologiczny.
Zasięg formalny bibliografii obejmuje wszelkie drukowane książki, czasopisma i gazety, artykuły i notatki prasowe w nich, w tym także publikacje elektroniczne posiadające ISBN/ISSN, przy czym obowiązuje selekcja, przede wszystkim publikacji drobnych, wtórnych i małowartościowych, przy dążeniu do uwzględniania wszelkich wspomnień czy publikacji źródłowych.
Ze względu na znaną niestabilność adresów internetowych, występującą nawet w najważniejszych polskich bibliotekach cyfrowych (przykładem mogą być zmiany adresów w Bibliotece Cyfrowej UW) na razie linki do wersji cyfrowych zasadniczo nie są wprowadzane, aczkolwiek nie są też zabronione – należy sobie tylko zadać pytanie, czy ich wprowadzanie jest opłacalne -:).

Zdaję sobie w pełni sprawę z wielości niedomogów i braków prezentowanego materiału; dlatego krytyków zachęcam, aby zamiast tylko na nie wskazywać – sami wzięli się do jego uzupełnień i zmian: